10 عنوان کتاب معروفی که نمیدانید ترجمه بودهاند
13 تیر 1396 - 9:10
10 عنوان کتاب معروفی که نمیدانید ترجمه بودهاند
مترجمان قهرمانان نامرئی دنیای ادبیات هستند. ما معمولاً انتقال از زبانی به زبان دیگر را چندان سخت نمیپنداریم. منظورم این است که مطمئناً شما میدانید که هومر اودیسه را به زبان انگلیسی ننوشته است و ایدهی مبهمی دارید که رمانهای بزرگ و قطور روسی در اصل به زبان روسی نگاشته شدهاند و احتمالاً از این آگاهی دارید که میلیونها دوستدار کتاب به چندین زبان کتاب میخوانند. اما زمانی که کتابی را میخوانیم، کلمات را آنچنان در نظر میگیریم که گویی مستقیماً از زبان نویسنده آمدهاند، حتی اگر ابتدا ترجمهشده باشند. بنابراین در اینجا چند کتاب مشهور را میآوریم که ممکن است ندانید که مورد ترجمه قرارگرفتهاند، چرا که مترجمان شایستهی شناخته شدن بیشتری هستند.
درنهایت برخلاف تمام ویدئوهای یوتیوب با آهنگ زمینه »شاهزادهی تازهی بل ایر(1)« که چندین هزار بار در گوگل ترنسلیت واردشده، اغلب ترجمهها توسط کامپیوتر صورت نمیگیرد. یک نویسندهی زنده و واقعی وجود دارد که باید برای ترجمهی اصطلاحات و ارجاعات و زبان توصیفی کتاب از زبانی به زبان دیگر راهی بیابد. این همواره ساده نیست (به همین دلیل در فرانسوی ، نام میانی ولدمورت، «الویس» است (. ترجمهی خوب کاری هنری است.در اینجا چند ترجمه را میآوریم که ممکن است آنها را خوانده باشید بدون اینکه بدانید ترجمه هستند:
1-«پرسپولیس» نوشتهی مرجان ساتراپی ، ترجمه یافته توسط متیاس ریپا(2)
پرسپولیس داستان واقعی مرجان ساتراپی کوچک است، کسی که در ایران در طی انقلاب اسلامی بزرگشده است. این کار یکی از قابلتوجهترین رمانهای خاطرات تصویری تابهحال نگاشته شده است، که بیشتر به خاطر تصویر منحصربهفرد، خندهدار و ترسناک از کودکی در زمان جنگ مورد دوست داشتن واقعشده است. این کتاب در اصل به فرانسوی نوشتهشده است و توسط ماتیاس ریپا ترجمهشده، که ازقضا همسر مرجان ساتراپی است.
2-«کیمیاگر» نوشتهی پائولوکوئیلو(3) و ترجمه یافته توسط آلان آر.کلارک(4)
کیمیاگر از زبان پرتغالی به بیش از هفتاد زبان ترجمهشده است. داستان پسر چوپانی به نام سانتیاگو که به دنبال گنج است (هشدار لو رفتن داستان: و چیزی منحصربهفردتر مییابد) یک نمونهی جهانی است، که در بسیاری از زبانهای ترجمهشده جزء پرفروشترینها نیز بوده است.
3-«دختری با خالکوبی اژدها» نوشتهی استیگ لارسون(5) و ترجمه یافته توسط رگ کیلند(6)
باید اعتراف کنم تا حدی بهعنوان اصلی سوئدی دختری با خالکوبی اژدها ، یعنی »مردانی که از زنان متنفرند« علاقهمندم. البته که طرح داستان در هردو زبان یکی است ، اما این عنوان اصلی زاویهی نظر شما طی داستان را تغییر میدهد (حدس میزنم آمریکاییها واقعاً کتابهایی که در عنوان خود “دختر” دارند را میپسندند )
4-«دوست نابغهی من» نوشتهی النا فرانته(7) و ترجمه یافته توسط آن گلداشتاین(8)
النا فرانته بهعنوان نام مستعار یکی از مستعدترین رماننویسهای ایتالیا مدتهای زیادی در رمز و راز نگه داشته شده است. حتی گزارش شده مترجم او، آن گلداشتاین، نام واقعی فرانته را نمی داند. اما او می داند چگونه یک حماسه ی ایتالیایی مجذوب کننده در مورد دوستی و خانواده را به یک رمان انگلیسی درخشان ترجمه کند.
5-«ظرافت جوجه تیغی» نوشتهی موریل باربری(9) و ترجمه یافته توسط آلیسن اندرسون(10)
به نظر میرسد این رمان فرانسوی با افراد هر زبانی ارتباط برقرار میکند. دو آدم متفاوت از جامعهی اطراف خود که در ساختمان یک آپارتمان در پاریس زندگی میکنند: یک سرایدار 54 ساله که به شکل مخفیانه در جستجوی مصاحبتهای روشنفکرانه تری است و یک دختر خوش ذوق 12 ساله که در انتظار مرگ است. داستان آن ها در هردو زبان فرانسوی و انگلیسی همزمان متاثرکننده و خندهدار است.
6-«مساله ی سه جسم» نوشتهی لیو کیکسین(11) و ترجمه یافته توسط کن لیو(12)
اگر شما به تازگی این کتاب را در یک کتابفروشی یا از لیست پرفروشترین کتابها انتخاب کرده و یا آن را بدون نگاه کردن به جلدش مستقیما شروع نموده اید، شاید ندانید که لیوکیکسین یکی از دوست داشتنی ترین نویسنده های علمی تخیلی در چین است. مساله ی سه جسم، ترجمهشده به انگلیسی توسط کن لیو، دنیای انگلیسیزبان را با یک شاهکار تخیلی از تهاجم آدم فضایی ها آشنا می سازد.
7- «داستان بیپایان» نوشتهی میکائیل انده(13) و ترجمه یافته توسط رالف مانهایم(14)
من بهعنوان یک کودک هرگز متوجه نشده بودم که این یک کتاب ترجمهشده است، به رغم اینکه صریحا بر روی جلد آن ذکر شده بود.( برای دفاع از خودم باید بگویم که هر بار که عنوان کتاب را می خواندم، آهنگ فیلمش در ذهنم تکرار میشد و برای خواندن آن بیش از حد نامتمرکز بودم) اما رمان فانتزی خلاقانه ی « داستان بیپایان » در اصل به زبان آلمانی نگارش یافته است.
با آرزوی خوش شانسی برای اژدها و سایرین.
8-«1Q84 » نوشتهی هاروکی موراکامی(15) و ترجمه یافته توسط رابین و فیلیپ گابریل(16)
اگر بخواهیم منصف باشیم، بسیاری از خوانندگان میدانند که موراکامی به ژاپنی مینویسد. اما از آن جا که کتابهای او بهطور پیوسته محبوبیت فرهنگی عموم را در دنیای انگلیسیزبان جلب میکند، بسیاری از مردم گمان میکنند که این کتابها همواره انگلیسی بودهاند. رمان عجیب و زیبای عاشقانه/سرزمین نامحبوب/ فانتزی/ معمایی 1Q84 بااینوجود یک ترجمه است. و با در نظرگرفتن حجم کتابهای اصلی ، جای تعجبی نیست که دو مترجم نیاز باشد.
9-«خانه ی ارواح» نوشتهی ایزابل آلنده(17) و ترجمه یافته توسط ماگدا بوگین(18)
ایزابل آلنده به خاطر سبک نوشتاری باشکوه و استادانه اش به خوبی شناخته شده است. خانه ی ارواح درام شخصی را با تاریخچه ی سیاسی سه نسل از خانواده تروبا به هم پیوند میدهد. اما اگر شما کتاب خانه ی ارواح را به زبان انگلیسی خوانده اید، در جریان تصاویر تاثیرگذار ماگدا بوگین نیز قرار گرفته اید، کسی که کتاب را از اسپانیایی ترجمه کرده است.
10-همه چیز در جبهه ی غربی آرام است
نوشتهشده توسط اریک ماریا ریمارک(19) و ترجمه یافته توسط ای دبلیو وین(20)
این رمان جنگی که کلام آخری برای تمامی رمانهای جنگی است داستان یک سرباز آلمانی در طی جنگ جهانی دوم را روایت میکند و طبیعتاً به آلمانی نوشتهشده است. ترجمهی انگلیسی در آن زمان کاملاً قابلتوجه بود و به انگلیسیزبانان این شانس را میداد تا ضربهی روانی بعد از جنگ را از سوی آلمانی ماجرا نیز ببینند.
عنوان آلمانی کتاب، در جبههی غرب خبری نیست، بهصورت تحتاللفظی به «در غرب، خبری نیست » ترجمه میشد که احتمالاً ضعیفتر از »همهچیز در جبهه غربی آرام است« باشد.
سفارش ترجمه کتاب در دارالترجمه 24
- Bel-Airمنطقهای در غرب لسآنجلس
- Mattias Ripa
- Paulo Coelho
- Alan R. Clarke
- Stieg Larsson
- Reg Keeland
- Elena Ferrante
- Ann Goldstein
- Muriel Barbery
- Alison Anderson
- Liu Cixin
- Ken Liu
- Michael Ende
- Ralph Manheim
- Haruki Murakami
- Jay Rubin and Philip Gabriel
- Isabel Allende
- Magda Bogin
- Erich Maria Remarque
- W. Wheen