هفت نکته در مورد ترجمه کتاب
16 آذر 1401 - 4:22
هفت نکته در مورد ترجمه کتاب
در این مطلب ما به هفت نکته در مورد ترجمه کتاب پرداخته ایم که اهمیت بالایی دارد. ترجمه یک کتاب، بسیار شبیه به نوشتن کتاب است. صرف نظر از موضوع یا نوع متن – پایاننامه، مقاله علمی یا رمان، انتظارات از ترجمههای فنی اسناد، مقالات و متون سودمندتر متفاوت است. نهتنها ساختار و معنی، بلکه باید سبک و لحن به کار رفته در متن کتاب نیز حفظ شود. این بدان معناست که برای مترجمان حرفهای، تنها تسلط داشتن به هردو زبان کافی نیست، بلکه باید نویسنده خوبی نیز بوده و آنقدر خلاق باشند که بتوانند کتاب را نهتنها با زبانی متفاوت، بلکه با فرهنگی متفاوت نیز سازگار کنند.
در اینجا چند نکته برای کمک به ترجمه یک اثر ادبی، پایاننامه دانشگاهی یا هر اثر بزرگ و مهم دیگر وجود دارد که در آن صحبت از طرف نویسنده ضروریست:
-
مطالعه کنید!
آیا میخواهید ترجمه کتب را به صورت حرفهای انجام دهید؟ مطالعه داشته باشید و بدون درنظر گرفتن تخصص خود (ترجمه ادبی، علمی، حقوقی…) درمورد موضوعات مختلف، زیاد مطالعه کنید. این کار مهارتهای زبانی شما را توسعه میدهد و شما را برای کار برروی موضوعات مختلف و سبکهای مختلف نوشتاری آماده میکند.
-
با جنبه خلاق خود آشنا شوید.
نویسندگی به زبان خود را تمرین کنید. یک ژورنال یا بلاگ درمورد مسائلی که برای شما یا شغلتان مهم است بنویسید و به طور منظم به آن بپردازید. قبل از اینکه به زبانهای دیگر تسلط کامل داشته باشید، باید به زبان خود مسلط شوید.
-
هدفگذاری کنید و آن را سازماندهی کنید.
ترجمه یک اثر بزرگ با صدها صفحه و کتابشناسی که به موضوعات پیچیده میپردازد با مهلت زمانی کوتاه، ممکن است کار بزرگی به نظر برسد. فراموش نکنید که در بیشتر موارد، کیفیت بر کمّیت ارجحیت دارد، بنابراین هدفگذاری کنید و مطمئن شوید که آن اهداف را برآورده میکنید.
-
تکالیف خود را انجام دهید!
وقتی ترجمه کتابی را برعهده میگیرید، به یاد داشته باشید که نویسنده آن اثر ممکن است آثار چاپی دیگری نیز داشته باشد. آنها را مطالعه کرده و درمورد موضوعاتی که نویسنده به آنها پرداخته، سبک، لحن و ساختار متون اطلاعات کسب کنید. با فرهنگ شخص نویسنده آشنا شوید، به خصوص اگر مشغول ترجمه یک اثر شخصی یا ادبی هستید.
- جایگزین کنید.
بسیاری از کلمات و عبارات در زبان مبدأ ممکن است معادل مستقیمی در فرهنگ یا زبان مقصد نداشته باشند. این موضوع اغلب به معنای استفاده از یک واژه جایگزین برای کلمات است، یعنی جایگزین کردن یک عبارت اصطلاحی با واژهای دیگر در زبان مقصد برای خلق دوباره معنای موردنظر نویسنده.
- فشردهسازی
ممکن است یک جمله ترجمه شده به نظرتان بسیار طولانی و ازنظر سبکی یا حتی دستوری اشتباه به نظر برسد که بین برخی از زبانها رایج است. به عنوان مثال، اغلب هنگام ترجمه متن از زبان پرتغالی به زبان انگلیسی (زبان مختصرتر که معمولاً از جملات کوتاهتری استفاده میکند) اتفاق میافتد. این بدان معناست که شما باید نحوه فشردهسازی را بلد باشید، به این معنی که عمداً برخی از کلمات، عبارات یا اطلاعات را در حین ترجمه حذف کنید تا جمله در زبان مقصد معنی پیدا کند. شما این کار را بدون ازبین بردن معنی، سبک یا لحن در متن اصلی انجام می‌دهید (حذف فاکتورهایی که در یک ترجمه فنی اهمیت چندانی ندارند).
- تصمیمات سخت بگیرید.
اگر در زبان مقصد معادل دقیقی وجود ندارد، کلمات و عبارات را اضافه کنید. تا حد امکان با مترادفها و راهکارها آشنا باشید. اما به یاد داشته باشید که گاهی اوقات باید متن اصلی را دست نخورده باقی بگذارید و بپذیرید که برخی عبارات باید به معنای واقعی کلمه ترجمه شوند. یا ممکن است آنها را ترجمه نکرده و یک یادداشت توضیحی اضافه کنید. اینها تصمیماتی هستند که باید هنگام ترجمه کتاب درنظر بگیرید، به ویژه در آثار داستانی، شعر یا فلسفی.
