مهارتهای ترجمه مورد نیاز مترجمان
31 مرداد 1396 - 2:39
قابلیت‌های عمومی مورد نیاز برای مترجمان
برای اینکه یک مترجم باشید، مهارتهای زیادی در ترجمه لازم دارید. برخی از این مهارت‌ها خاص بوده و برخی دیگر مجموعه مهارتهای عمومی در حوزه کارآفرینی را شامل می‌شوند. فهرستی از این مهارت‌ها در زیر مطرح شده که جزئیات بیشتر از طریق صفحات مربوطه قابل دسترسی است.
مهارتهای ترجمه
- قابلیت نوشتارعالی و رعایت یک چهارچوب مشخص، یکی از مهارتهای اساسی ترجمه است.
یک مترجم باید از مهارت نوشتن، آزمون واژه‌ها و آزمودن هر آنچه که بهترین جایگزینی را دارد، برخوردار باشد.
گاهی اوقات به مترجمان تعداد کلمات هدف داده می‌شود و یا حتی تعداد حروفی که نباید مازاد بر حروف مورد نظر باشد. رعایت چنین ویژگی‌هایی مستلزم برخی ترفندهای زبان‌شناسی یا تفکر جانبی است.
- قابلیت انتقال سبک، لحن و عناصر فرهنگی به‌صورت درست از یک زبان به زبان دیگر
اگر شما در دانشگاه برای کسب مهارت مناسب زبانی حضور دارید، این دوره بسیاری از مهارتهای مهم زبان را به شما یاد خواهد داد. یکی از آن‌ها، مهارت انتقال مناسب یک سبک مربوط به یک نوشته با در نظر گرفتن هدف آن متن و محیط اجتماعی است.
بهبود یا کسب صلاحیت فرهنگی از طریق بسیاری از روش‌ها امکان‌پذیر است اما سفر به یک کشور دارای زبان دوم یا زندگی در آن کشور، بهترین گزینه محسوب می‌شود.
امکانات دیگر برای بهبود صلاحیت فرهنگی عبارتند از: تماشای تلویزیون و فیلم به زبان خارجی، گوش دادن به برنامه‌های رادیویی که به زبان دوم پخش می‌شوند، مطالعه آنلاین متون به زبان خارجی، خواندن ادبیات کشور مورد نظر. تمرین مستمر ترجمه متون با موضوعات مختلف نیز منجر به ارتقای مهارتهای ترجمه طی زمان خواهد شد، به ویژه اینکه امکان وارسی و اصلاح آن‌ها از سوی یک فرد بومی فراهم شود.
لطفاً هنگام تماشای فیلم‌های دوبله‌شده که اغلب نمایشی و غیرطبیعی هستند، آگاه باشید که یک گوینده (فرد) بومی در وضعیت‌های روزمره واقعی اینگونه نخواهد بود. اگر کتاب‌های ترجمه‌شده را می‌خوانید، به احتمال زیاد با زبان ناقص‌تر در آن کتاب برخورد می‌کنید در مقایسه با کتابی که به زبان اصلی می‌خوانید زیراکه ترجمه‌ها به‌ندرت همانند زبان اصلی از نگارش عالی برخوردار هستند.
- برخورداری از دانش تخصصی در زمینه‌های فنی، بازرگانی، صنعتی یا علمی
در وضعیت مطلوب، شما باید حداقل در یک زمینه ویژه از تخصص و مهارت لازم برخوردار باشید. دانش تخصصی را می‌توانید از طریق مطالعه یک یا چند زبان و ترکیب آن با یک مدرک تخصصی در زمینه‌هایی از جمله اقتصاد، مدیریت کسب‌و‌کار ( بسیار مفید برای مترجمان آزاد)، شیمی، مهندسی برق الکترونیک، حسابداری، مالی و غیره فراگرفت. دوره‌های آموزشی از یک طرف نباید خیلی اختصاصی بوده که دانش تخصصی مترجم را در حوزه خیلی کوچک محدود کنند و از طرف دیگر نباید خیلی گسترده باشند که نتوانید در یک حوزه تخصصی از دانش مفید برخوردار شوید. قابل‌ترین مترجمان افرادی هستند که علاوه بر دانستن زبان دوم، و کسب مدارج عالی در یک رشته تخصصی از تجربه کاری گسترده در حوزه تخصصی خود به ویژه در زمینه پزشکی یا حقوق برخوردار هستند.
بهترین روش برای کسب تخصص در هر زمینه‌ای، داشتن فعالیت واقعی در همان حوزه تخصصی مورد نظر است. عکس این موضوع می‌تواند اینگونه باشد که شما پس از صرف مدت زمانی در یک زمینه تخصصی، تبدیل به یک مترجمی خواهید شد که در نهایت زمینه فعالیت تخصصی شما می‌شود.
فرض کنید که در یک شرکت تولیدی قطعات خودروسازی یا یک شرکت تولیدی فویل آلومینیومی کار می‌کنید و این دو شرکت صادرکننده محصولات خود نیز هستند. با فعالیت در اینگونه محیط‌های کاری می‌توانید بسیاری از مهارتهای ترجمه در حوزه‌های خاص را کسب کنید، برای مثال، کسب دانش اصطلاحات تخصصی در بیش از یک زبان، برخورداری از دانش تولید‌کننده‌ها و آشنایی با ویژگی‌های منحصر به فرد در این زمینه خاص کسبوکاری، فناوری، علمی یا صنعتی. آشنایی با شیوه‌های کسبوکاری و قواعد خارجی برای شما فراهم خواهد شد.
توجه به جزئیات
مترجمان آزاد (مستقل) و مترجمان غیرمستقل به‌طور همسان باید هدف خود را بر انتقال هر گونه جزئیات واقعی به سند ترجمه‌شده متمرکز کرده و مطابق قواعد عمل کنند. ورای عدم توجه به مهلت زمانی، یکی از خطاهای بزرگ حرفه مترجمی رعایت نکردن موارد ساده از جمله درست‌نویسی ارقام و اعداد است. اگر متن مورد ترجمه حاوی اعداد باشد، همواره درستی اعداد را جدای از رعایت گرامر و املای درست مد نظر داشته باشید. آیا آداب و اصول کشوری که متن مورد نظر به زبان آن کشور ترجمه می‌شود متفاوت از آداب و اصول کشوری است که متن مبدأ به آن زبان نوشته شده است؟ همواره این مورد نیز بررسی شود که آیا متن به‌طور کامل ترجمه شده است. اشتباهاتی که قبلاً وجود داشتند، امروزه اصلاً رایج نیستند، با وجود اینکه، مترجم هنوز متن را از طریق دورنگار دریافت می‌کند اما همواره بازبینی و وارسی مجدد را انجام می‌دهد.
به واسطه برخورداری از ویژگی‌های اطمینان‌بخشی از کیفیت مترجمان، ابزار دستیار ترجمه رایانه‌ای (CAT) به‌شدت موجب تسهیل این وظایف شده است، به‌طوری‌که تقریباً وقوع اشتباه در تایپ ارقام و بی‌دقتی در جملات غیر ممکن شده است.
برای بررسی بیشتر در مورد واژه‌هایی که دارای صدای یکسان و معنی متفاوت بوده و عموماً منجر به وقوع اشتباه می‌شوند،
- مهارتهای مبتنی بر فناوری اطلاعات، به ویژه ابزار واژه‌پرداز و دستیار ترجمه رایانه‌ای (CAT)
همه مترجمان، چه مترجمان آزاد و چه مترجمان غیرمستقل ملزم به آشنایی با نرم‌افزار واژه‌پرداز هستند. معمول‌ترین نرم‌افزار مورد نیاز، مایکروسافت است. البته، موارد جایگزین در این زمینه با قابلیت خوب در دسترس هستند. دانستن تمام جزئیات برنامه‌های مورد استفاده توسط مترجمان از جمله برنامه‌های واژه‌پرداز(Word)، ارایه مطلب (PowerPoint) و صفحه گسترده (Excel) الزامی است.
در حال حاضر، ابزار دستیار ترجمه رایانه‌ای یک برنامه کمکی روزانه برای اکثر مترجمان محسوب می‌شود. احتمال دارد که مترجمان غیر مستقل به نرم‌افزارهای گران‌تر و جدیدتر دسترسی داشته باشند. در‌حالی‌که هنوز برخی از مترجمان آزاد بدون ابزار CAT کار می‌کنند، این ابزار مهم‌ترین وسیله برای مترجمانی است که کارهای تکراری و مشابه زیاد از جمله ترجمه نرم‌افزارها یا بازی‌های رایانه‌ای را انجام می‌دهند.
رعایت اصل بی‌طرفی و پرهیز از جانبداری در ترجمه
مترجمان باید بتوانند شغل مترجمی را در شرایطی انجام دهند که به دور از داوری و اعمال نظر شخصی درباره محتوی سند باشد. یک مترجم باید بتواند خود را در شرایطی فرض کند که در متن ترجمه نبوده و برگردان آن را کاملاً طبق نظر نویسنده متن اصلی انجام دهد، متن ترجمه‌شده آن چیزی نباشد که خود مترجم ترجیح می‌دهد و یا فکر می‌کند که درست است.
اگر مترجمان اشتباه‌های واقعی را در اسناد پیدا کنند، باید در گام اول متن را دوباره بررسی و بازنگری کنند تا بتوانند مورد اشتباه مورد نظر را اثبات کنند. سپس مشتری را در این باره آگاه سازند ( با اتخاذ تدابیر ممکن) و از مشتری بخواهند که تصمیم خود را در این خصوص اعلام کند. این احتمال وجود دارد که برخی از مشتریان نسبت به عدم تغییر متن اصلی پافشاری کنند. در این صورت، بهتر است که مترجمان یافته‌های خود را مکتوب کنند اما ترجمه را بر اساس نظر مشتری انجام دهند.
مهارتهای عمومی در حوزه کسب‌و‌کار ترجمه
- قابلیت رعایت مهلت‌های زمانی
این مهم ترین ویژگی برای همه مترجمان محسوب می‌شود که رعایت آن الزامی است.
اگر شما از انضباط درونی و بصیرت برخوردار نباشید، مهارتهای سازمانی یا ترجمه که منجر به حصول اطمینان مشتریان شما برای دریافت به موقع ترجمه در هر زمان می‌شود، موفقیت شما را به عنوان یک مترجم محدود می‌کند- چه به عنوان مترجم آزاد / مستقل و چه مترجم غیرمستقل باشید.
- نگهداری فایل‌ها، جزئیات شخصی و هر نوع مطلب حساس به صورت محرمانه و ایمن
مترجمان آزاد در مقایسه با مترجمان غیرمستقل بیشتر تمایل به رعایت اصل محرمانگی در نگهداری اسناد دارند، اما مترجمان غیرمستقل ملزم به حفظ جزئیات شخصی مشتریان خود هستند به‌ویژه زمانی که اسناد مورد ترجمه درباره اطلاعات شخصی افراد از جمله تولد، ازدواج و نیز سایر اسنادی که حاوی داده‌های محرمانه باشد. باید از عدم دسترسی افراد غیر مجاز به این اسناد حصول اطمینان داشته باشید.
ممکن است برخی مشتریان قبل از ارسال هر گونه سند برای ترجمه، شما یا شرکت را ملزم به امضای یک موافقتنامه در خصوص رعایت اصل محرمانگی کنند.
برقراری ارتباط عالی با مشتریان
اکثر مشکلات از ارتباطات ناشی می‌شود. این مشکلات عبارتند از: عدم پاسخگویی درست به سوالات مترجم؛ عدم تمایل مترجم برای اطلاع مشتری از گرفتاری ایجادشده و عدم پاسخگویی به ایمیل‌ها.
